Thoái hóa cột sống nên ăn gì là một trong những thắc mắc mà nhiều người bệnh đang quan tâm. Vì chế độ ăn có vai trò quan trọng trong việc hồi phục và điều trị bệnh hiệu quả. Bài viết hôm nay, bác sĩ Hồng Yến sẽ chia sẻ những thực phẩm mà người bệnh nên ăn.
Ngoài uống thuốc, người bị thoái hóa cột sống cần có chế độ ăn uống phù hợp, bổ sung các loại thực phẩm tốt cho xương khớp, loại bỏ hoặc hạn chế các loại thực phẩm khiến cho tình trạng bệnh diễn tiến nặng hơn. Dưới đây là những loại thực phẩm người bệnh thoái hóa cột sống nên ăn giúp tăng cường sức mạnh và tăng sự linh hoạt, dẻo dai cho xương khớp:
Protein có nguồn gốc thực vật cực kỳ tốt cho sức khỏe. Khác với đạm động vật có thể gây viêm có thể khiến cho tình trạng bệnh tiến triển nặng hơn.
Các loại thực phẩm giàu đạm thực vật như đậu lăng, họ nhà đậu, hạt chia… Bên cạnh cung cấp protein thực vật, những loại thực phẩm này còn cung cấp vitamin, chất xơ, chất khoáng và chất chống oxy hóa giúp tăng cường sức khỏe của người bệnh.
Nếu muốn bổ sung đạm nguồn gốc từ thực vật, người bệnh nên lựa chọn thịt nạc như thịt gà, cá thay cho thịt lợn và thịt bò.
Rau xanh giàu chất xơ và khoáng chất tốt cho cơ thể. Một số loại rau xanh chứa những hoạt chất giúp hỗ trợ điều trị và ngăn ngừa những vấn đề về cột sống, trong đó có tình trạng thoái hóa cột sống.
Các loại rau cải xoăn, bông cải xanh, rau bina… có tác dụng chống viêm rất tốt. Ngoài ra, những loại rau xanh này còn giàu vitamin K, canxi… tốt cho cột sống. Chính vì thế người bệnh nên bổ sung vào chế độ ăn uống của mình.
Cá hồi giàu protein, axit béo omega-3… cực kỳ tốt cho sức khỏe của xương khớp, cột sống và mô. Các vitamin, dưỡng chất có trong cá hồi còn có khả năng kháng viêm hiệu quả.
Bên cạnh cá hồi, người bệnh cũng có thể bổ sung các loại cá béo khác như cá mòi, cá thu, cá trích, cá cơm…
Canxi giúp tái tạo các tế bào xương cột sống, giúp cột sống có thể chữa khỏi các tổn thương khi bị thoái hóa. Người bệnh nên bổ sung các loại thực phẩm giàu canxi như tôm, cua, sò, ốc, đậu trắng…
Sản phẩm từ sữa có hàm lượng canxi cao, mà canxi lại đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì và cải thiện sức khỏe xương khớp. Chính vì thế, người bị thoái hóa cột sống không nên bỏ qua các sản phẩm từ sữa, chẳng hạn như sữa, sữa chua, phô mai…
Các loại thảo mộc hoặc gia vị như gừng, quế, nghệ, húng quế, hương thảo… giúp cải thiện và tăng cường sức khỏe của cột sống. Đồng thời chống viêm nhiễm rất tốt.
Người bệnh có thể sử dụng các loại thảo mộc này trong chế biến món ăn hoặc sử dụng làm trà thảo mộc để tăng cường hệ miễn dịch, giảm viêm nhiễm, hỗ trợ điều trị thoái hóa cột sống.
Các loại hoa quả tươi có màu sắc, mọng nước đặc biệt tốt cho sức khỏe của cột sống. Những loại quả mọng này giàu dinh dưỡng và chứa hàm lượng lớn chất chống oxy hóa giúp cột sống được khỏe mạnh. Do đó, người bệnh nên thêm hoa quả mọng vào các bữa ăn hàng ngày hoặc có thể sử dụng để tráng miệng.
Một số loại quả nên ăn như cam, bưởi, quýt, dâu tây, anh đào, chuối…
Nhóm thực phẩm này rất giàu canxi, axit béo omega 3, chất xơ và protein giúp tăng cường sức khỏe cho cột sống. Người bệnh nên bổ sung đậu nành và sản phẩm từ đậu nành như đậu hũ, đậu phụ, sữa đậu nành vào thực đơn ăn uống của mình.
Dầu oliu có chứa hoạt chất oleocanthal có tác dụng như thuốc chống viêm không steroid, giúp chống viêm và giảm đau hiệu quả. Người bệnh thoái hóa cột sống nên sử dụng dầu oliu để chế biến món ăn.
Cá béo đặc biệt giàu omega 3, một loại acid béo tự nhiên nổi tiếng với tác dụng kháng viêm. Chất này khi được cơ thể hấp thu hoạt động bằng cách ức chế sự phát triển của phản ứng viêm tại khu vực có đốt sống bị thoái hóa. Vì vậy, bạn không nên bỏ qua nguồn thực phẩm này trong thực đơn hàng ngày.
Các loại cá béo giàu omega 3 nhất phải kể đến:
Cá tuyết
Cá hồi
Cá trích
Cá mòi
Cá cơm biển
Cá thu
Cá hồi hoa
Để đạt được những lợi ích tốt nhất từ các loại cá béo, hãy sử dụng chúng để chế biến món ăn khoảng 3 lần mỗi tuần. Tuy nhiên, nếu bạn có cơ địa bị dị ứng với hải sản thì nên cân nhắc thay thế cá béo bằng một nguồn thực phẩm khác có khả năng bổ sung omega 3 cho cơ thể nhưng an toàn hơn.
Nghiên cứu cho thấy trong nước hầm xương, đặc biệt là từ xương ống hay sụn bò, bê, lợn có chứa một lượng lớn glucosamin và chonroitin. Đây là những thành phần tham gia vào quá trình cấu tạo lên lớp sụn thêm giữa các đốt sống. Điều này có thể đảm bảo cho cột sống vận động linh hoạt hơn, giảm thiểu tình trạng ma sát giữa các đốt sống bị thoái hóa, giảm hiện tượng đau lưng, tê cứng cột sống.
Thêm vào đó, thường xuyên ăn nước hầm xương còn giúp bổ sung hàm lượng canxi phong phú cho cơ thể. Đây là loại khoáng chất không thể thiếu nếu như bạn muốn có một cột sống chắc khỏe hơn.
Rau xanh và hoa quả tươi là nhóm thực phẩm cần được đề cập đến khi trả lời cho câu hỏi "thoái hóa cột sống nên ăn gì". Chúng không chỉ cung cấp chất xơ mà còn bổ sung lượng lớn vitamin cũng như các khoáng tố cần thiết để đẩy lùi bệnh thoái hóa cột sống.
Các loại rau xanh và trái cây có lợi nhất cho người bị thoái hóa cột sống bao gồm:
Súp lơ xanh:
Thực phẩm này giàu vitamin A, C, D và các loại khoáng chất như sắt, magie hay phốt pho. Chúng có tác dụng chống oxy hóa, bảo vệ các tế bao xương, sụn, đồng thời giúp cơ thể có khả năng tổng hợp được nhiều canxi hơn để nuôi dưỡng cột sống.
Cà rốt:
Thành phần vitamin A, E được tìm thấy nhiều trong cà rốt là những chất có khả năng bảo vệ sụn và lớp xương trong đốt sống nằm dưới sụn. Hãy ăn thực phẩm này 2 - 3 bữa mỗi tuần để ngăn ngừa và hỗ trợ chữa trị bệnh thoái hóa cột sống thắt lưng, cột sống cổ.
Rau cải thìa:
Cải thìa được khuyến khích sử dụng trong thực đơn của người bị thoái hóa cột sống vì nó cung cấp nhiều vitamin A, C, acid folic và sắt cho cột sống vững chắc hơn.
Quả chuối tiêu:
Sở hữu nhiều kali, chuối tiêu giúp làm tăng khả năng chuyển hóa canxi, ngăn chặn quá trình thoái hóa đốt sống.
Trái cây giàu vitamin C
Vitamin C mang lại nhiều lợi ích quý giá cho sức khỏe của người bị thoái hóa cột sống như:
+ Chống oxy hóa, bảo vệ cột sống và các phần mềm xung quanh
+ Cải thiện khả năng miễn dịch
+ Ngăn ngừa viêm cột sống do ảnh hưởng của thoái hóa
+ Cải thiện hệ miễn dịch, tăng cường sức khỏe
Với những tác dụng tuyệt vời trên, bạn không nên bỏ qua các loại trái cây giàu vitamin C như cam, bưởi, táo hay đu đủ. Hình thức sử dụng trái cây tốt nhất vẫn là nhai nuốt trực tiếp cả xác. Ngoài ra, bạn có thể xay sinh tố hay ép nước uống hàng ngày.
Bao gồm lúa mì, lúa mạch, vừng, các loại đậu...Chúng đều chứa nhiều chất xơ, chất chống oxy hóa và omega-3 giúp loại bỏ các gốc tự do gây hại đến sụn và các tế bào trong xương. Điều này góp phần không nhỏ vào quá trình phục hồi của bệnh nhân bị bệnh thoái hóa cột sống.
Tỏi chính là một gợi ý hữu ích tiếp theo cho thắc mắc thoái hóa cột sống nên ăn gì. Một số nghiên cứu cho thấy hoạt chất sulphur trong loại gia vị này có thể giúp giảm đáng kể các cơn đau lưng, đau mỏi vai gáy do bệnh thoái hóa cột sống mang lại.
Bên cạnh đó, hoạt chất dialyl disulphide còn giúp ức chế sản xuất các enzym gây hủy hoại lớp sụn chêm. Alicin trong tỏi cũng có tác dụng tích cực trong việc kháng viêm, chống nhiễm khuẩn ở cột sống và cải thiện sức đề kháng cho cơ thể.
Thêm gừng vào trong thức ăn của người bị thoái hóa cột sống có thể giúp làm giảm nồng độ của chất gây đau trong cơ thể có tên gọi là prostaglandin. Ngoài ra, gừng còn có đặc tính kháng viêm, kích thích lưu thông máu đến khu vực đốt sống bị thoái hóa giúp tổn thương được tái tạo nhanh hơn.
Bên cạnh thoái hóa cột sống nên ăn gì, người bệnh cần tránh xa các loại thực phẩm làm cho cột sống bị viêm, tình trạng thoái hóa nặng hơn. Dưới đây là một số thực phẩm người bệnh nên kiêng ăn:
Chế độ ăn uống quá nhiều đường là nguyên nhân dẫn đến nhiều căn bệnh, không tốt cho sức khỏe. Bệnh nhân thoái hóa cột sống ăn các loại thực phẩm nhiều đường như bánh kẹo ngọt, sữa đặc… có nguy cơ cao bị thừa cân béo phì, dễ bị viêm xương khớp, tăng kháng insulin.
Các loại thực phẩm này khiến cho cơ thể bị mất cân bằng giữa axit béo omega 3 và omega 6, lâu dần sẽ dẫn đến tình trạng viêm. Người bệnh ăn nhiều khiến cho xương cột sống bị viêm, suy yếu, tình trạng thoái hóa nặng hơn.
Bên cạnh đó, thực phẩm chiên xào nhiều dầu mỡ sẽ làm tăng hàm lượng cholesterol trong máu, dễ bị thừa cân béo phì không tốt cho người bệnh.
Các loại thịt chế biến sẵn như xúc xích, thịt xông khói, thịt nguội… làm cho tình trạng viêm xương cột sống nặng hơn, quá trình thoái hóa cột sống diễn ra nhanh hơn. Chính vì thế, người bệnh cần phải hạn chế ăn các loại thịt chế biến sẵn và giảm lượng protein động vật trong khẩu phần ăn uống hàng ngày.
Đồ ăn quá mặn chứa hàm lượng muối cao, không tốt cho sức khỏe của người bệnh. Bởi muối làm giảm khả năng hấp thụ canxi của cơ thể. Mà canxi lại đóng vai trò quan trọng trong việc tái tạo và giúp xương khớp chắc khỏe, dẻo dai. Người bị thoái hóa cột sống cần phải tiết chế, không nên ăn đồ ăn quá mặn.
Nguồn tham khảo: https://indembassy.com.vn/thoai-hoa-cot-song-nen-an-gi/
Bác sĩ Hồng Yến tên đầy đủ là Nguyễn Thị Hồng Yến sinh ngày 18/6/1969 tại Văn Bình, Thường Tín, Hà Nội. Tốt nghiệp Khoa Y học cổ truyền – Đại học Y Hà Nội (Lớp P35 E3) năm 1993, nguyên là Giảng viên chính, bác sĩ YHCT tại Học viện Y dược học cổ truyền.
